Gamemuziek special deel 1: Het prille begin en chipmuziek

Voorwoord

Sinds de uitvinding van de videogame zijn het niet alleen de beelden van het medium die constant beter worden, ook het geluid en de grootschalige manier waarop muziek in videogames wordt gebruikt gaat steeds met sprongen vooruit. Dat was vroeger wel anders. In het begin was de muziek in videospellen net zo simpel als de blokkerige beelden die toen op je tv verschenen. De muziek was in die tijd niet meer dan bliepjes en piepjes. Tegenwoordig is gamemuziek veel meer dan dat, het is uitgegroeid tot een heus muziekgenre.

Is gamemuziek eigenlijk wel een genre te noemen? In feite is gamemuziek een enorm mengelmoesje van genres bij elkaar. Een kleine greep uit de genres die regelmatig voorkomen: orkestmuziek (zoals in films), Jazz, Techno, Rock, Disco, cartooneske muziek (Carl Stalling-achtig), big band, trip-hop, dance, gothic, klassiek, pop, R'n'B, jaren '80 synthesizer, heavy metal, latin etc. Het maakt niet uit welk genre je bedenkt, het is allemaal wel eens gebruikt. In dit opzicht hebben componisten die gamemuziek maken veel meer vrijheid met het componeren van hun muziek in vergelijking met bijvoorbeeld componisten van filmmuziek. Die zich toch vooral vastklampen aan de gebruikelijke werkwijzen

Of je gamemuziek nu een genre noemt of niet, er zijn kenmerkende muziekstukken van bekende gamereeksen die je zeker kunt bestempelen als typerende gamesmuziek. Wat is het nou precies dat gamemuziek speciaal of anders maakt? Ten eerste heeft gamemuziek een ondersteunende rol, wat eigenlijk weer heel vergelijkbaar is met filmmuziek. Het zorgt ervoor dat de ervaringen die je meemaakt in een spel extra worden aangesterkt. Zo wordt een spannend einbaasgevecht stukken spannender als deze wordt vergezeld met een heftig muziekstuk dat je bloed doet pompen. En wat zou Mario of een Final Fantasy-spel zijn zonder de herkenbare deuntjes. Je hebt vaak vanzelf al een bepaald verwachtingspatroon van de gamemuziek van een specifiek spel, zonder dat je daar eigenlijk bij stilstaat. Bij een Mario-spel verwacht je over het algemeen toch vrolijke, cartooneske muziek die je in feite op straat nog zou kunnen nafluiten. Deze melodieën zijn bijzonder "catchy", met de kans dat ze enorm in je hoofd blijven steken.

Sommige componisten zijn er van overtuigd dat hun taak volledig is volbracht als je alleen in je onderbewustzijn wordt beïnvloed door de muziek. Als de muziek dus niets anders doet dan de game-ervaring versterken. Dit is uiteraard één van de doeleinden van gamemuziek, toch heeft het zijn ondersteunende rol allang voorbij gestreefd.

Het is niet voor niets dat tegenwoordig over de gehele wereld concerten worden gehouden waarbij de muziek van Metal Gear Solid of Legend of Zelda live worden uitgevoerd door een orkest of band. Bij deze concerten vind je tegenwoordig niet alleen gamefans, maar muziekliefhebbers in alle soorten en maten. In Japan staan geregeld zelfs gamealbums in de top 10 en in het geval van Dragon Quest of Final Fantasy zelfs op de nummer één plek!