Geert Dales, flikker op!

Even met de Raad voor het Openbaar Bestuur gebeld: “Goedmorgen, Oplopers hier. De heer Dales in de buurt?” De ambtelijk secretaris vroeg mij vriendelijk om een ogenblikje geduld, aangezien de Raad altijd uiterst zorgvuldig te werk gaat. Toch viel de wachttijd mij mee, en sneller dan ik had verwacht kreeg ik de kleine man met het grote ego aan de lijn. Afgemeten vroeg hij wat hij voor mij kon doen. “Wat je voor mij kan doen? Man, het gaat er eerder om, wat je voor het hele land kan doen. Leg al je functies neer, en ga je in een hutje op de hei diep zitten schamen. Alles wat jij aanraakt verliest zijn waarde, ondanks dat het op veel te dure wijze tot stand is gekomen. Ophoepelen uit het openbare leven jij!” Als door een wesp gestoken gilde de heer Dales dat mijn opmerkingen nergens op waren gebaseerd omdat hij niets van misstanden afwist. Tijd voor een rondje recente geschiedenis: “Jij stond aan de wieg van het foutste Raadsbesluit dat ooit in Amsterdam is genomen. De bouw van de NoordZuidlijn. Uiteindelijk zal die lijn niet alleen tien jaar later dan was beloofd klaar zijn, maar ook dik een miljard duurder zijn geworden dan wat jij de Gemeenteraad op de mouw had gespeld. Inderdaad, een kostenoverschrijding van een miljard euro. Maar in een ingezonden brief in het Parool meende je, de gemeentelijke onderzoekscommissie belachelijk te moeten maken omdat hun budget met 8 ton was overschreden. Een schande. Jij zadelt de gemeente op met een financieel gat van een miljard, en brandt anderen tot de grond toe af om een paar ton? Hoe durf je... De door jou veroorzaakte financiële ramp is letterlijk dik het duizendvoudige van de club die jij meent te moeten afzeiken! Beschamend. En dan die Hogeschool waar je directeur bent. Die geeft gesjeesde mediastudenten alsnog een diploma. Hoeven ze amper wat voor te doen. In ruil voor een flauwekulscriptie van een paar A-4’tjes en een multiplechoicetest aan de hand van inzichtelijke plaatjes over het verschil tussen een typmachine, een blackberry, een televisietoestel en een computer, wordt het papiertje zonder verdere vragen afgegeven. Dat heet dan een diploma… En de afstudeervergoeding voor de school is ook in de knip. Onder jouw verantwoordelijkheid! Ga je schamen, vent! Het is verschrikkelijk, dat een waardevol HBO-diploma op die manier is verworden tot een vodje papier zonder enige waarde. En ook de diploma’s van de studenten aan jouw school die wél hard hebben gewerkt zijn besmet.” De ijdeltuit aan de andere kant van de lijn sputterde tegen. Dat hij de zaak op zijn hogeschool tot de bodem zou laten uitzoeken. Dat hij niet op de hoogte was van enigerlei gesjoemel. Tijd voor een inkoppertje: “Schei uit, Geert, de directeur van een grote instelling kent uiteraard niet alle bedrijfsmatige details. Dat is ondoenlijk. Maar wanneer opeens slechts twee mensen in zeer korte tijd 150 zogenaamde afstudeerscripties beoordelen, en álle betrokken studenten een 7 krijgen, en nooit een 6 of een 8, wanneer op grote schaal af te leggen tentamens worden kwijtgescholden… Het kán haast niet anders dan dat je daar iets van hebt gemerkt. Of je bent een smerige leugenaar, óf je bent een tot op het bot incompetent figuur.” Dales schreeuwde in de hoorn dat de toon van de discussie wat hem betrof te onbeschaafd werd. En dat was tijd voor het schot voor open doel: “Beschaving zit ‘m niet zozeer in toonzetting, maar in gedrag. Dus wanneer je de gemeentekas een miljard in het rood zet, past bescheidenheid, en niet het op een valse manier met een jij-bak de onderzoekscommissie naar die overschrijding afserveren. Wanneer je directeur bent van een onderwijsinstelling die gewoon rotzooit met gratis diploma’s, dan doe je niet alsof je neus bloedt, maar dan neem je je verantwoordelijkheid. Dan stap je op.” In plaats van het verdere debat met mij aan te gaan, verbrak de hypocriete baantjesjager de verbinding. Heel erg vond ik dat niet, want een serieus gesprek valt sowieso niet te voeren met een ventje van 1 meter 50 met een ego van 2 meter 30. Thuis noemen we hem ook nooit Geert, maar Geertje. Geertje de baantjesjager.

Baantjesjager. Inderdaad. We leven in een land vol zeer talentvolle lieden, maar het zijn altijd dezelfden die de dikdoenerige baantjes hebben. Zoals bij de Raad voor het Openbaar Bestuur. De leden van die raad worden door de koningin benoemd, dus heeft die raad wel een zekere status. Even de website van die raad citeren: “De Rob adviseert over de inrichting en het functioneren van de overheid. Doel is het verbeteren van de doeltreffendheid en doelmatigheid. De Rob besteedt in het bijzonder aandacht aan de uitgangspunten van de democratische rechtsstaat. De komende tijd staat het begrip 'vertrouwen' centraal, binnen het bestuur en tussen bestuur en burger.” Weet u, wie ook in die raad zit? Wie zelfs vice-voorzitter is? Juist. Geert Dales. Om je te bescheuren. De raad adviseert over het verbeteren van doelmatigheid van bestuur. Dus is de vice-voorzitter iemand die een bestuurlijke schadepost van een miljard euro op zijn conto heeft... De raad adviseert over verbeteren van doeltreffendheid van bestuur. Dus is de vice-voorzitter de baas op een onderwijsinstelling die om redenen van doeltreffendheid de diploma’s gewoon cadeau geeft… En de raad heeft vertrouwen tussen burgers en bestuur tot speerpunt gekozen. Dus iemand die meent, burgers en gemeentelijke onderzoekscommissies te moeten schofferen, is vice-voorzitter van de Raad voor het Openbaar Bestuur. Hoe kan ik die raad ooit nog serieus nemen? Misschien als ze die Dales eens even met een welgemikte trap onder zijn reet de deur uit schoppen. Schei toch uit…

Best een prima oplossing, trouwens. Een welgemikte trap onder het achterwerk. Zoals die Dirk Scheringa zijn oplichtersbank uit werd getrapt. Ajuu. Jammer dat dat twee jaar te laat gebeurde. Jammer dat Scheringa de kans kreeg, de mensen die wél fatsoenlijke opvattingen hadden over hoe een bank moest worden bestuurd, gewoon te ontslaan. Jammer hoe de eredivisie jarenlang kon worden vervalst met een Alkmaarse voetbalclub die draaide op gestolen geld. Jammer voor al die arbeiders die werden opgeknoopt aan hun eigen door DSB aangesmeerde flauwekulhypotheken. Dat alles feilloos aan de oppervlakte gebracht door de onderzoeksclub van de heer Scheltema. En je raadt het nooit: dat schorem van DSB heeft de gore moed gehad, die commissie van onafhankelijkheid en gebrek aan integriteit te beschuldigen. Of die ondernemers die hun eigen zakken vulden door te frauderen met de deeltijd-WW. Echt, het ergste tuig zit hoog in ondernemingen. Zoals ook die Sjoerd Kooistra. Die tot mijn grote opluchting zelfmoord pleegde, met alle positieve gevolgen voor de horecawereld van dien. Die bleek een steekpartij op Ibiza, waarvan hij het slachtoffer zou zijn geweest, uit zijn duim te hebben gezogen. Pathologische leugenaar dus. En zijn haantje-de-voorste-advocaat Hammerstein, die altijd als eerste voor de televisiecamera staat om de gebeurtenissen van zijn smerige meningen te voorzien, was gisteren opeens een keertje níet bereikbaar voor commentaar. Raar. Vieze Oscar is immers altijd bereikbaar voor commentaar. En nu zijn vriend postuum op een leugen wordt betrapt, is ‘ie dat opeens niet. Een laffe hond, dat is die Hammerstein.

Of zo’n sms-bedrijf. Met van die misleidende reclames op de televisie en op internet, dat je je eigen IQ kunt testen, of een leuke screensaver kunt downloaden. Blijk je opeens een vermogen kwijt te zijn aan een of ander abonnement waarvan je zelfs niet eens bericht krijgt dat je dat blijkbaar hebt afgesloten. Celldorado, zo heet dat bedrijf. Celldorado? Celldofucktheclient zul je bedoelen. De Consumentenautoriteit heeft dat stelletje tuig een boete van 1,2 miljoen opgelegd. Lijkt veel, maar is weinig. Veel te weinig. Leuk, ondernemen in Nederland. Ik licht de klanten op voor een miljoen of vijf, betaal een boete van pak ‘m beet een miljoen. Ben ik toch mooi vier miljoen rijker geworden… Ook een rare boete vond ik trouwens de straf die werd opgelegd aan Wegener. Die uitgeverij heeft twee kranten in Zeeland. Om kosten te besparen, werken de redacties van die kranten nauw samen, in tegenstelling tot wat eerder was afgesproken. Dus legde de Nederlandse Mededingingsautoriteit een boete op. 20 miljoen! Ja. U leest het goed. 20 miljoen. Dus een onderneming die willens en wetens klanten oplicht krijgt een boete van een miljoentje, en een bedrijf dat de zaken wat efficiënter wil aanpakken wordt beboet met het twintigvoudige. Leg dat maar eens uit…

Maar of dat moet leiden tot een pleidooi voor de terugtredende overheid? Toch maar niet. Want een van de pleitbezorgers van die terugtredende overheid is PVV-kamerlid Jhim van Bemmel. Jhim vindt dat ondernemers aan veel te veel “regeltjes” zijn gebonden, en dat het toezicht door de overheid echt “heel vervelend” is, en dat de ambitieuze ondernemer veel te veel tijd kwijt is aan de bijbehorende papierwinkel. Uitgerekend die Jhim van Bemmel heeft zich, zo staat in een brief van de curator, schuldig gemaakt aan pure faillissementsfraude en wanbeheer. Hij heeft op de valreep nog even snel een paar ton onttrokken aan zijn nagenoeg failliete muziekinstrumentenwinkel. Pure oplichting van de schuldeisers. Raar dat de PVV altijd de mond vol heeft van de dringend noodzakelijke bestrijding van de kleine criminaliteit, maar grote criminaliteit een normaal zakelijk gegeven vindt. Daarover zwijgt de club van Wilders als het graf.

Maar goed. Een grote overheid of een kleine overheid, dat maakt niet uit. Het is allemaal niet voldoende om ondernemers ervan te weerhouden, de boel te flessen. Veel te lage boetes, veel te kleine pakkans. Haast iedere ondernemer heeft maling aan de overheid, zo lijkt het. Maling aan fatsoensregels. En ze komen er feitelijk nog ongestraft mee weg ook. Soms, heel soms, verlang ik terug naar het Duitsland van de jaren-70. Waar destijds de overheid bedrijven die hun klanten, hun leveranciers en hun werknemers besodemieterden niet tot de orde wist te roepen, kon de Rote Armee Fraktion dat wel. Zou het afknallen van allerlei tuig bij gebrek aan beter toch niet een heel behoorlijke oplossing zijn? Of -gezien het overduidelijk treurig slecht functioneren van de rechtsstaat- in ieder geval de minst beroerde? U, waarde lezer, mag het zeggen. Ik nodig u van harte uit, met elkaar onder mijn column dit debat te voeren, en desnoods nog betere alternatieven aan te dragen dan de twijfelachtige suggesties “vertrouwen op de rechtsstaat” of “gewoon afknallen, dat tuig”. Ik was even een dagje thuis om een wasje te draaien en deze column te schrijven, maar vertrek nu samen met Mevrouw Oplopers weer naar onze vakantielocatie. Zonder internet. Dus u, waarde lezer, bent aan zet.